Wat is een liesblessure ?
In de medische wereld wordt met de naam liesblessure nogal ongenuanceerd omgegaan. Het is een verzamelnaam die aangeeft dat er pijnklachten aanwezig zijn in de liesstreek, die o.a het gevolg zijn van problemen elders in het lichaam maar ook duidelijk zijn oorsprong heeft in de liesstreek zelf.
Een liesblessure is grofweg in te delen in twee categorieën:
1. acute liesblessure .
Deze ontstaat tijdens het sporten en geeft acuut vaak een heftige pijn in de liesstreek. Meestal is er sprake van een spierscheurtje in de overgang pees-spierbuik van betreffende spier (adductor). Deze blessure dient behandeld te worden met rust, evt. tapen en later revalidatie met gedoseerde sporthervatting en spierversterking van de been- en rompspieren. Het genezingsproces duurt gemiddeld 6 tot 12 weken voordat volledige sporthervatting op oorspronkelijk niveau weer mogelijk is. Deze aandoening wordt hier niet verder besproken. Het is mogelijk dat een acute liesblessure later overgaat in een chronische liesblessure.
2. chronische liesblessure LARGP
Met een liesblessure wordt een lokale (niet bacteriele) enthesopathie van de adductorenaanhechtingen ter hoogte van de lies bedoeld. De pijn bevind zich doorgaans aan de binnen-onderzijde van het schaambeen en straalt soms uit naar de binnenzijde van het bovenbeen, de gehele lies- en of onderbuikregio. In sommige gevallen is niet de peesaanhechting de oorzaak van de pijn, maar omliggende structuren zoals buikspieren, symfyse, buikorganen, heupgewricht, SI-gewricht of ligt de oorzaak van uw pijnklacht in de rug.
Andere indeling mogelijke oorzaken van liespijn: zie Doha agreement
– Adductor-gerelateerde liespijn
– Iliopsoas-gerelateerde liespijn
– Inguinal-gerelateerde liespijn
– Pubic-gerelateerde liespijn
Kenmerken van een chronische liesblessure:
– bestaat langer dan 2 maanden
– pijn bij weerstand tegen adductie (benen tegen elkaar duwen)
– pijn bij palpatie van de aanhechtingen van de m. Adductor Longus aan het schaambeen
Risicofactoren
– explosieve sporten / grote krachtwisselingen / acceleratie-sporten
– vermoeidheid
– leeftijd
– mannen vaker als vrouwen
– minder kracht in heup
– verminderde beweeglijkheid van romp (rotatie mogelijkheid wordt gezien als een belangrijke factor)
– beweeglijkheid van het heupgewricht is minder (endorotatie – adductie – retroflexie)
Klachten (symptomen) bij een chronische liesblessure
– pijn in de lies, vaak uitstralend naar binnenzijde bovenbeen
– in de beginperiode pijn na intensief sporten, later ook tijdens sporten
– in de mid-fase wordt de pijn zelfs minder tijdens sporten
– pijn kan in de rusttoestand soms zelfs het hevigst zijn
– het aangedane been in de richting van het andere been bewegen verergert de pijn
– mensen hebben soms het gevoel dat het ondergoed de oorzaak is van het onaangename gevoel in de lies
– soms zelfs uitstraling naar onderbuik of genitaliën
– het gehele bovenbeen kan strak en hard aanvoelen als de liesblessure al langer bestaat
Oorzaak van de liesblessure
De meest voorkomende oorzaak is natuurlijk; sporten.
Kenmerken van deze sporten:
– vaak duursporten (hardlopen, marathon, schaatsen)
– krachtexplosies (volley, voetbal waarbij nogal eens gesprongen wordt, trapbewegingen etc.)
– zaalsporten (zaalsporten zijn bij uitstek de oorzaak van spierverkortingen)
– veel zijwaartse of draaiende bewegingen tijdens de sport
– soms lenigheids-sporten (turnen: overrekking – spierscheurtjes)
De grootste oorzaak is de hoge intensiteit waarmee gesport wordt.
Wat kan de huisarts voor uw doen
– spierrekkingsoefeningen geven
– ijspakkingen
– rust voorschrijven
– ontstekingsremmers geven (meestal niet effectief over langere periode)
– doorverwijzen naar fysiotherapeut (oefentherapie, massage, fricties, rekkingen, apparatuur e.d.)
– in uiterste gevallen een injectie geven (let op : cortisonen zijn niet ongevaarlijk)
– doorsturen naar orthopeed (operatie is niet aan te bevelen)
Hoe ontstaat de liesblessure ?
In de literatuur wordt overbelasting als belangrijkste oorzaak aangewezen voor de liesblessure. Dit zou je inderdaad verwachten omdat de liesblessure vnl. voorkomt bij mensen die acceleratie-sport en duursport beoefenen. Echter er zijn vele mensen die na een lange rustperiode (niet sporten) hun klachten direct terug krijgen bij de eerste keer dat ze sport weer hervatten. Er is dus een bepaald mechanisme dat de liesblessure in stand houdt. We veronderstellen dat dit mechanisme ook de oorzaak is van het ontstaan van de liesblessure. Als we dit mechanisme dus buiten werking stellen zal de liesblessure snel verdwijnen. Onze mening is dat o.a. de hoge spierspanning de oorzaak is van de chronische liesblessure. Daarnaast zijn stijfheid van heup en romp van grote invloed. Waarom en hoe deze lichamelijke “afwijkingen” bij een chronische liesblessure zijn ontstaan is vooralsnog niet duidelijk. In de medische wetenschap is er nog geen consensus of aantoonbaar evidentie gevonden. Voor de behandeling is dit gelukkig geen groot probleem. Er zijn meestal voldoende behandelbare grootheden te vinden die zeer effectief en snel werken.
Bij de zoektocht naar de oorzaak van de liesblessure valt ons een belangrijk fenomeen op. De spieren aan de binnenzijde van het bovenbeen zijn vaak zeer gespannen (hypertoon), ook in rust . Het gehele bovenbeen is vaak “harder” als het andere niet-aangedane bovenbeen. Het lijkt alsof het been opgeblazen is. Masseren helpt zelden of onvoldoende; de spanning blijft of komt snel terug.
De n. obturatorius is de zenuw die de spieren aan de binnenzijde van het been aanzet tot spanning. Nu blijkt dat deze zenuw ook aftakkingen heeft naar het heupgewricht en het kapsel daarvan. Als we de ligging van deze zenuw bekijken dan zien we dat deze in de fascie loopt van de m.iliopsoas.(de fascie moet je zien als een dun vlies wat een spier of een orgaan omgeeft: fascie kom je in het gehele lichaam tegen en zijn allen direct of indirect met elkaar in verbinding). De zenuw loopt vanaf de rug (L2-L4) en ligt tegen de
m. iliopsoas. Er moet naar onze mening iets zijn dat de n. obturatorius continu prikkelt zodat de spanning van het bovenbeen verhoogd blijft. Hoe het systeem zich in stand houdt is niet duidelijk. Uit het lichamelijk onderzoek blijkt vaak dat het heupgewricht aan de zijde van het aangedane been minder flexibel is als het niet aangedane been. Het is soms een klein verschil maar wel zeer belangrijk. Daarnaast is duidelijk dat zowel buikspieren als de m. iliopsoas een belangrijke rol spelen in het voortbestaan van de chronische irritatie en hypertonie van de adductoren. Bij een liesblessure zien we dan ook vaak een verkorte m. iliopsoas. De rompstabiliteit is bij de meeste patiënten niet voldoende.
Verder is het belangrijk om te weten dat de fascie van de m. iliopsoas overgaat in de fascia van de bovenbeenspieren en dus een belangrijke invloed op deze spieren uitoefent.
Omdat na de behandeling van de adductoren de spanning direct afneemt weten we dat flexibiliteit van de adductoren en hun onderlinge mobiliteit belangrijk is voor de genezing van de chronische liesblessure. Mogelijk zijn “fibrotische” veranderingen in de adductorengroep als gevolg van grote wisselende aanspanningen een mogelijke oorzaak van de liesblessure. Deze kleine weefselveranderingen zijn waarschijnlijk over een langere periode ontstaan en hoeven dus in eerste instantie geen problemen te geven. Als de spierketens waarin de adductoren actief zijn verkorten en/of verzwakken of niet in balans zijn met naaste spiergroepen zullen die uiteindelijk wel tot problemen kunnen leiden. De energietransmissie in de spierketens moet soms snel en evenwichtig verlopen. Als benen, armen of de romp in een snelle acceleratie worden gezet zal de coördinatie en in beginsel de spierkracht een grote rol spelen. Snelheid en acceleratie van bewegingen zullen in een oogwenk onverstoord uitgevoerd moeten worden. Een hapering van dit systeem geeft problemen. Het overbrengen van krachten naar uiteinden van armen of benen zullen vloeiend moeten verlopen. Dit proces vraagt meer spierkracht naarmate er een stoornis is in het systeem. En daar gaat het dan mis. U kunt begrijpen dat het gebied waar de grootste trekkrachten uitgeoefend worden als eerste aangedaan zal zijn. De regio van de lies waar verschillende spiergroepen van benen en romp samenkomen is een gebied van grote krachten en tevens een gebied waar disbalans tussen adductoren en buikspieren vaak voorkomt. De liesregio is een soort kruispunt waar omheen de benen en de romp bewegen.
De behandeling
De uitleg van het ontstaan-mechanisme is misschien wat kort en niet altijd even duidelijk. Een ding is belangrijk om te weten. De oorzaak en het in stand blijven van de liesblessure is niet enkel en alleen “overbelasting”. Als je het ontstaan-mechanisme niet doorbreekt zal de liesblessure niet verdwijnen of maar voor korte tijd.
De behandeling die wij toepassen wordt met de handen uitgevoerd en verschilt nogal van de regulier therapie zoals fysiotherapie of manuele therapie. Er wordt geen apparatuur gebruikt. Na een kort onderzoek wordt direct behandeld. De behandeling is er op gericht de spanning in het been te normaliseren middels verschillende technieken. De gehele spierketen die de klacht onderhoud zal worden behandeld. De adductoren, rug, romp bekken en heupgewricht komen aan bod. De behandeling is dus zeer uitgebreid en dat kan evt. ook betekenen dat delen van het lichaam behandeld worden die verder van de lies af liggen. De behandeling kan soms pijnlijk zijn, maar geeft nadien weinig napijn. Na enkele lichamelijke behandelingen zullen kracht en coördinatie aan bod moeten komen. Daarvoor zult u oefeningen meekrijgen die u enkele weken thuis kunt uitvoeren. U zult uw wekelijkse sportbeoefening gewoon door kunnen laten gaan. In de afgelopen 20 jaren hebben we al zeer vele liesblessures mogen behandelen en we weten intussen hoe we moeten behandelen om u snel van de klachten af te helpen. Een liesblessure is doorgaans makkelijk op te lossen.
Het aantal behandelingen van een liesblessure bedraagt doorgaans 2 à 3 behandelingen binnen 2 à 3 weken. Het resultaat is dat u zonder pijnklachten zult zijn. U kunt u sportbeoefening gewoon door laten gaan. De behandeltijd is 30-60 minuten per behandeling. Behandeling wordt in onze praktijk in Nijmegen uitgevoerd. O.a. de Jan Kleinpenning-methode komt aan bod als onderdeel van een veelzijdige uitvoerige behandeling. Als blijkt dat u geen liesblessure heeft en wij niet tot behandeling kunnen overgaan zijn er geen kosten aan verbonden. Wij lichten u in over onze bevindingen en geven evt. advies voor het nemen van andere maatregelen.
Behandelingskosten
De kosten zijn 60 euro per behandeling (deze dient u contant of met bankpas te betalen; u ontvangt een fysiotherapie-rekening). De behandeling wordt uitgevoerd door paramedici (fysiotherapeuten). Zij hebben jarenlange ervaringen in de medische sportwereld. De therapie wordt gedeeltelijk vergoed door uw ziektekostenverzekeraar. Als u rekent op vergoeding vraag dit dan altijd eerst na bij uw verzekering zodat u later niet voor verrassingen komt te staan. U dient daarvoor de AGB-code 04-056328 door te geven. Wilt u zich door ons laten behandelen neem dan contact met ons op.